Bugün değerli okuyucularıma İtalya’da önem arz eden ve artık bir dini bayram statüsüne kavuşmuş bir bayramdan bahsetmek istiyorum. Bu Bayramın adı Ferragosto…
Ferragosto (Latince Feriae Augusti, yani Augustus’un Bayramı) İtalya’da 15 Ağustos günü bir Bayram olarak kutlanır. Günümüzde Katolik dünyası Meryem’in göğe yükselişi olarak tanımlasa da, kökenleri ilk Roma İmparatora kadar Augustus’a dayanmaktadır.
İ.Ö. 13., 14. ve 15. Ağustos 29 da ilk Roma İmp. Sezar Augustus (Octavian) kısaca Augustus, Marcus Antonius ve Kleopatra’ya karşı Actium ve İskenderiye’de kazandığı zaferi ve Mısır’ın fethini kutlamak için bayram ilan etmiştir. Bu bayramın ilk ismi bizati İmparator tarafından Feriae Augusti, kısaca Ferragosto olarak belirlendi. Daha sonraları bu üç gün tek güne indirilerek tüm Roma İmp. topraklarında bayram olarak kabul edilmiştir.
Ağustos ayında hasadı/bereketi kutlayan Roma’lı çiftçiler…
Antik dünyada Consualia veya Consuales Ludi, hasadın ve depolanan tahılın tanrısı Consus’un onuruna iki antik Roma festivalinin adıydı. Consuales Ludi hasat şenlikleri, tahıl depolama ile bağlantılı olarak 21 Ağustos ve ikincisi ise 15 Aralık tarihlerinde düzenlenirdi. Tanrı Consus’un tapınağı yeraltındaydı, tüm yıl boyunca toprakla kaplıydı ve sadece bu gün için ortaya çıkarılırdı. Savaş tanrısı Mars, hasadın koruyucusu olarak, ailelerin kutsal saydığı ev tanrıları mesela Lares gibi, bu günde de onurlandırılırdı.
Augustus’un zamanında başlayan eski geleneklerin bir çoğu, bugün hala modern İtalya’da Ferragosto kutlamalarının bir parçası olarak görülür. Atlar çiçeklerle süslenir, zamanında çiftçi aileleri, günümüzde tüm halk beraber yemekler yer, şarkılar söyler.
Bugünlerde daha çok genç İtalyanların deniz veya dağlara tatile gittikleri yegane tatil günü olarak algılanmaktadırlar. Tüm Ağustos ayı olmak üzere özellikle 15 Ağustos günü İtalya’da hayat durmakta, dükkanlar açılmamaktadır.
Peki Katolik Kutlamalarının konu ile alakası nedir?
Hristiyan Katolik öğretilerine göre, bugün Kutsal Bakire Meryem’in Bayramı, İsa’nın annesi Meryem’in ölümüne ve dünyadaki yaşamının sona ermesinden sonra cennete kabulünü anmaktadır.
Birçok Hristiyan kutsal günü (Noel ve Paskalya gibi) zamanlaması daha önce var olan bir pagan tatili ile aynı zamana denk gelmek üzere bilinçli olarak düzenlenmiş/ayarlanmıştır. Böylece zamanın yeni Hristiyan dünyasına bu bayramı adapte etmek daha kolay olacaktı.
Faşizm Sırasında Ferragosto nasıl kutlandı?
İtalya’daki Mussolini zamanı yani Faşist dönemde de Ferragosto kutlandı ama nasıl?,
Mussoloni Ferragosto’yu bir tür popülist tatil olarak kullandı ve çalışanları ülkenin farklı bölgelerine ziyaret etmelerine izin verdi. İşçiler için sınıflarına göre düzenlemeler yapılarak, seyahatler organize edildi ve o zamanın amacına uygun olarak bu bayram tekrar adapte edildi.
Zamanın faşizm dönemi adeti olan seyahat etme alışkanlığı/geleneği bugün, Ferragosto tatil dönemi için birçok seyahat indirimi, organizasyonu ile hala devam etmektedir.
Ferragosto’ya denk gelen/getirilen Festivaller nelerdir?
Günümüzde İtalya’da pek çok yerinde şarkılar, müzikler, yemekler, resmi geçitler, havai fişekler ile kutlamalar yapılmaktadır.
15 Ağustos’ta İtalya’da düzenlenen en popüler Ferragosto festivallerinin en ünlülerini sıralamak gerekirse…
2 Temmuz ve 16 Ağustos’ta Ferragosto’nun bir parçası olarak düzenlenen Palio di Siena, at yarışıdır Roma Dönemi Feriae Augusti kutlamalarına kadar da kökenleri inmektedir.
Roma’da gerçekleşen Gran Ballo di Ferragosto, Roma’nın meydanlarını canlı dans performansları gerçekleşir Her meydanda farklı bir dans türleri Roma’lılar tarafından sergilenir.
Liguria’daki Diano Marina’da, büyük bir havai fişek gösterisi ile deniz üzerinde bir festival düzenlenir.
Toskana’da, Montepulciano yarışmalar ve çeşitli konserler organize edilir.
Abruzzo sahillerindeki Pescara yakınında Cappelle sul Tavo’da, gece sokaklarda ışıklarla süslenmiş fener alayları, geçit törenleri yapılıyor. Ayrıca Palio delle Pupe ile de kutlanıyor. Fener Alayı sonunda havai fişekler ile kutlamakar sona eriyor.
Sardunya Sassari’de kökenleri 16.YY a kadar dayanan Festa dei Candelieri Şenlikleri yapılır. 14 ve 15 Ağustos’ta bu renkli festivalde, devasa mumlar taşıyan erkekler ilginçtir.
Ayrıca dünyaca ünlü Toskana Siena’da, ikinci Palio yarışı kasabanın ana meydanında gerçekleşir.
Calabria’da Girifalco’da, 16 Ağustos’ta San Rocco’da da Bayram şenliklerle kutlanır.